Ik kan me nog goed het advies herinneren toen ik voor het eerst voor de klas ging staan: “Houd gepaste afstand.”
De Personal Impact lessen die ik geef hebben alleen kans van slagen wanneer de klas zich durft te openen in het bijzijn van iedereen.
Mijn ervaring is dat je openheid krijgt vanuit openheid. Dat begint bij jezelf. Waarom dan gepaste afstand? En wat betekent dat eigenlijk? In deze blog geef ik hier antwoord op en deel ik 5 tips om écht contact te maken met jouw klas.

Gepaste afstand wordt gedreven door angst; angst om de orde in de klas te verliezen. Het betekent dat je niet te vriendschappelijk mag worden met jouw leerlingen. Het betekent dat je niet te veel mag delen over je eigen ervaringen, want dat kan tegen je gebruikt worden. We durven onszelf niet te laten zien uit angst dat we worden afgewezen. Zo zijn we geprogrammeerd als mens. Avoid pain and seek pleasure.

Ik ben het niet eens met die definitie van gepaste afstand en ik begrijp het niet. Iedereen die voor een klas heeft gestaan weet dat de leerling een neus heeft voor oprechtheid. Ze prikken dwars door je heen wanneer je hen voor de gek houdt en voelen zich daardoor niet serieus genomen. Dat roept weerstand op en lokt discussies uit. Ik geloof in “practice what you preach”. Jij eerst , dan de ander. Openheid vanuit openheid.

Scott Dinsmore, founder van Live Your Legend, een community van meer dan 200,000 mensen uit 182 landen, geeft een uitstekend voorbeeld over jezelf 100% laten zien in zijn blog “Painful Authenticity: 35 Honest Personal Stories, Fears & Facts You Don’t Know About Me”. En hij begint zijn blog met een krachtige zin die te maken heeft met respect voor het feit dat hij op het punt staat dingen te delen die hij nog nooit in het openbaar heeft gedeeld.. en dat hij daarmee een risico neemt en het spannend vind wat mensen van hem zullen denken.

Net als Scott ben ik een open boek, ook voor de klas. Nog nooit heb ik daarmee de orde verloren, ben ik het respect van de leerling kwijt geraakt of hebben leerlingen mij het leven zuur gemaakt. Door open te zijn en bij mezelf te blijven heb ik juist respect gewonnen. Door afspraken te maken over omgangsvormen met de klas (en daar consequent naar te handelen) raak ik zelden de controle kwijt en wordt er onderling veel respect getoond. Juist in klassen, waar het over het algemeen niet van wordt verwacht.

De volgende 5 tips helpen je om ook dit contact te maken met jouw klas:

  1. Openheid vanuit openheid
    Eerst jij, dan zij. Als je van de leerling verwacht dat zij vertellen over hun kernwaarden, deel dan eerst die van jou. Als je van de leerling verwacht dat zij een vision board maken, laat dan eerst die van jouw zien en vertel hen over jouw dromen. Als je verwacht dat de leerling zijn/haar gevoelens uit, durf dan eerst die van jezelf te tonen.
  2. Verklaar een veilige sfeer in de klas heilig
    Jij bent als docent eindverantwoordelijk voor de sfeer in de klas. Om te kunnen en durven delen staat veiligheid met stip bovenaan! Leg de leerlingen uit dat veiligheid boven alles gaat. Dat kan betekenen dat je een leerling die dit proces verstoort uit de les verwijdert en je niet tolereert dat er leerlingen worden uitgelachen. Het vereist dat je super alert bent en zeer consequent handelt.
  3. Maak duidelijke afspraken (en houd je hieraan!)
    Betrek de klas vanaf het begin in het maken van afspraken en scheppen van kaders. Zorg dat deze afspraken goed beklijven bij de leerling. Maak desnoods de richtlijnen en regels duidelijk op een duidelijk zichtbare plek ik het lokaal. Leerlingen zullen je testen en alle ruimte pakken die je geeft. Houd je dus aan de afspraken (en het toepassen van eventuele consequenties wanneer iemand zich er niet aan houdt).
  4. Bereid je les goed voor
    Zorg dat je weet wat de boodschap van jouw les is en wat je ermee wilt bereiken en/of losmaken. Bedenk alvast voorbeelden vanuit je eigen situatie die je met de klas wilt delen en wees je bewust van wat dat teweeg kan brengen in de klas. Denk na over de vragen die de leerling hierover zal kunnen stellen of hoe zijn hierop zouden kunnen reageren, zowel positief als negatief. Stel voor jezelf vast wat je wel en wat je niet wilt delen, dus waar voor jou de grens ligt.
  5. Durf emotie te tonen
    Leerlingen zijn het meest gebaat bij het voorhouden van een spiegel. Op die manier krijgen ze inzicht in hun eigen gedrag en de impact die zij hebben op anderen. Wanneer iets of iemand je raakt, deel dat dan. Deze week wist een leerling mij zo te raken met een korte presentatie voor de klas, die recht uit haar hart kwam. Dat voelde ik en het raakte me in mijn ziel. Die pure reactie van ontroering heb ik de ruimte gegeven. Het was voelbaar in de hele klas en het was muisstil. De leerling kwam naar me toe om mij een knuffel te geven. En het was goed.

Ik hoop dat deze tips je verder helpen. Ik ben ook zeer benieuwd naar jullie ervaringen voor de klas met contact maken en de dilemma’s die de voorgeschreven gepaste afstand met zich mee brengen. Hoe dan ook, jij maakt het verschil. Keep up the good work!

-Kirsten