In het MBO realiseren we ons steeds meer dat het voor jongeren niet meevalt om op jonge leeftijd een beroepsopleiding te kiezen. Een deel van de jongeren weet precies wat hij of zij wil, maar een deel ook niet. En een beroepsopleiding is een beroepsopleiding. Naast een aantal algemene vakken ben je twee of drie jaar bezig met je ontwikkeling in één specifieke richting. Als docenten weten we steeds meer over de adolescentie en het feit dat bewust kiezen niet bij die leeftijdsfase behoort.
Hoe pak je dan als docent je coachrol? Hoe organiseer je motivatie als blijkt dat je student niet lekker in zijn opleiding zit?
Gelukkig is er LOB en is er ruimte om in die lessen onze jonge studenten een breed perspectief op de wereld te geven. Het gaat over loopbaanoriëntatie en de ontwikkeling van soft skills, maar wel binnen het kader van je beroepsopleiding. Soms laat een LOB-docent je over de schutting van je beroepsopleiding kijken: welke opleiding is ook interessant en wat gebeurt er in andere praktijklessen? In de kern is LOB een zoektocht en geen vak.
Waarom laten we onze jonge studenten niet een maandje switchen naar een totaal andere beroepsopleiding? Gewoon, om even te onderzoeken wat dat andere is en als het niets is weer terug te switchen. Het hoort tenslotte – en dat weten wij docenten ook – bij de leeftijdsfase.
Als je zeker en definitief weet dat je wil switchen zijn er mogelijkheden. Je laat je wens bevestigen door een loopbaanadviseur en de zorgcoördinator regelt de overstap. Maar als je het niet zeker weet en alleen wilt snuffelen in een andere opleiding (en misschien wil snuffelen aan andere studenten die daarbij horen), is het onderwijslogistiek ingewikkeld. En dat is jammer.
In het ROC in Amsterdam Zuidoost hebben we de Izone. Dat is een opleiding die specifiek gericht is op ‘het onderzoeken wat bij jou past’. Super. Maar wil je als jonge student je hele beroepsopleiding aan de wilgen hangen om je volledig te storten in een opleiding waarin het hoofdzakelijk om onderzoeken gaat? Hoe coach je als docent daarop? Is er geen tussenvorm?
Misschien wel. Dat gaan we in ieder geval het komende jaar in Zuidoost proberen. Als een student aangeeft – of zijn of haar docent dat ziet – dat het tijd is om de beroepsopleiding op pauze te zetten en kan die student binnenkort aanschuiven bij de Izone. Dus niet stoppen met de opleiding en alles op onderzoeken zetten, maar alleen als pauzemoment aanschuiven in de Izone. Om te snuffelen aan andere beroepsopleidingen en krijgt hij hulp om een goede keuze te maken.
Het is fantastisch dat de collega’s van de Izone deze mogelijkheid bieden. Het is een aanvulling op de LOB-lessen en lijkt helemaal te passen bij de adolescentie. De levensfase waar wij als docenten steeds meer over leren. Zit jouw student even niet lekker in zijn beroepsopleiding? Laat hem of haar dan de veiligheid behouden door niet definitief te stoppen maar geef de kans te snuffelen in de rijke omgeving van de Izone. En als dat snuffelen bijvoorbeeld na een maand klaar is, bespreek de ervaringen dan goed. Als docent heb je nieuwe input om je student zuiver te coachen.
Jac. de Wit is docent Omgangskunde en Leerwerkcoach voor het ROC van Amsterdam. Vanuit die laatste rol begeleidt hij jongeren naar een passende opleiding òf passend werk. Hij is vader van twee tieners en ondergedompeld in de wereld van de adolescent. Ondertussen is hij gestart met de Master Pedagogiek en is sinds twee jaar als onderzoeker aangesloten bij de Werkplaats Onderwijsonderzoek Amsterdam. Zie: https://woa-vo-mbo.kohnstamminstituut.nl/ Thuis en op school maakt hij leuke, leerzame dingen mee die gaan over motivatie, adolescentie en loopbaanontwikkeling. Hij vindt het fijn om daarover te schrijven, omdat het soms indruk maakt, soms om te lachen is en ook… omdat hij over die thema’s een mening heeft.