Afgelopen week las ik een boek over hoe je als leider de sterkte punten van je team kunt benutten. Het zette mij aan het nadenken over het coachen van mijn studenten. Als studieloopbaanbegeleider wil ik dat ze leren en geef ik ze vaak kritische feedback op hun opdrachten. Na een beoordeling op stage moeten de studenten ook een leerdoelenverslag maken, aan de hand van verbeterpunten uit het gesprek. Waarom eigenlijk geen verslag over de goede punten die uit het gesprek kwamen en hoe deze verder in te zetten? Natuurlijk is een houding van blijven leren belangrijk. Maar ook de dingen die goed gaan, misschien een talent van de student, of iets wat hij van nature goed kan, mag ingezet worden. Dit zijn namelijk vaak de dingen waar hij/zij ook energie van krijgt. Een student kan het bijvoorbeeld moeilijk vinden om initiatief te nemen, maar is wel heel goed in het persoonlijk contact. Het mooie is: elke student heeft andere sterke punten en in een klas is dit een prachtige aanvulling op elkaar.
Volgend jaar ga ik in plaats van de eerstejaars, nu tweede en derdejaars coachen. Het lijkt me daar leuk om eens uit te proberen wat strength-based coaching doet. Zoals Deepak Chopra zei” “Wanneer een kind slecht in rekenen is, maar wel goed in tennis, dan zouden de meeste mensen bijles rekenen inschakelen. Ik zou een tennis coach benaderen.” Wanneer je een student wijst op wat hij goed kan, dan doet hij zelfvertrouwen op. Wanneer je hem constant wijst op zijn zwakke punten, dan wordt hij onzeker. Ik zeg gelukkig wel vaak dat ik trots op mijn studenten ben en ze horen het ook zeker als ze iets goed hebben gedaan.
Maar sterke punten zijn eigenlijk iets anders, deze hangen bijna samen met je identiteit. De ene student is van nature beter in empathie en is altijd op de hoogte hoe het met iedereen in de klas gaat, de ander is beter in beïnvloeden en zal de klas op natuurlijke wijze leiden. De ene student is leergierig en houdt ervan nieuwe ideeën te verzamelen, de ander is meer actiegericht en kan niet te lang luisteren.
Over het algemeen zijn mbo studenten ook echte doeners, niets maakt ze gelukkiger dan op stage zijn. Aan ellenlange theorie hebben ze vaak geen behoefte, liever praktijkgerichte opdrachten. Als leider/leraar moet ik mij hierop ook afstemmen, want persoonlijk houd ik echt van de theorie induiken. Als je dit weet dan kun je daar ook gebruik van maken. Zo zei ik ooit tegen een klas BBL studenten: jullie hebben de ervaring, ik ga vertellen wat het boek zegt en dan kunnen jullie vertellen of het klopt.
Het gaat erom dat je als leraar jouw unieke sterke punten inzet bij het lesgeven en gebruik maakt van de talenten van collega’s waar je minder sterk in bent. En dat je de sterke punten bij je studenten kunt herkennen, zodat je ze persoonlijke afgestemde begeleiding kunt geven op datgeen waar ze goed in zijn. Differentiëren ook wel gezegd. Bij mijn pedagogiek les laat ik het cijfer bijvoorbeeld het gemiddelde zijn van aanwezigheid, de praktijkopdracht en de toets. Sommige zijn er namelijk elke les, maar zijn niet zo sterk in leren en sommige zijn er bijna nooit, maar halen dan toch een 7 op de toets. Elke student krijgt zo een gelijke kans om te slagen. Het is leuk om studenten te zien stralen. Dat ze ervaren dat ze iets goed kunnen.
Een keer liet ik ze tijdens een reflectie opdracht een doel benoemen wat ze hadden behaald en waar ze trots op waren. Ik liet ze een Award maken voor zichzelf. Ik kreeg de prachtigste verhalen, van iemand die veel was afgevallen, tot iemand die Nederlands had geleerd of zijn rijbewijs had gehaald. Ik vroeg ze: welke talenten heb je ingezet waardoor je dit doel hebt behaald? In het begin vinden ze dat een beetje gek om over zichzelf te zeggen. Maar het is nu al mijn standaard vraag aan het einde van elke opdracht. Het inzetten op sterke punten geeft energie en een positieve vibe – en laat dan nou een goede omgeving zijn waarin een student kan leren.
Naomi de Lange is gastblogger bij impactyou.nl en docent/coach bij het Friesland College.
Ze ’empowert’ jongvolwassenen en stimuleert hen meer uit zichzelf, de opleiding en het leven te halen.