‘Teamleren is het proces waarbij een team aaneengesmeed wordt en waarbij het vermogen ontwikkeld wordt om resultaten te creëren waar het de leden van het team werkelijk om te doen is‘, lees ik in De Vijfde Discipline van Peter Senge.
Ik heb de overtuiging dat het huidige docententeam van niveau 2 veel kan leren van de werkwijze van niveau 1. De niveau 2-opleiding heet bij ons ROC in Zuidoost ‘Brede Niveau 2’ en niveau 1 is ‘Entree’.
Het docententeam van Entree neemt gezamenlijk besluiten over de studenten in hun opleiding. Zij verwijzen alleen bij bijzondere studentenproblemen door naar specialisten. De meeste problemen – of liever uitdagingen – lossen zij zelf met elkaar op. Dit team is ook vaak samen. De docenten lunchen met elkaar, kletsen over het leven en hebben het vaak over het werk. Over hun studenten dus. Het is een soort constante informele intervisie. Met een broodje praten over afwezige studenten, de reden van die afwezigheid, extra aandacht voor sommige studenten maar ook praten over LOB-onderwerpen op maat voor individuele studenten..
Er is soms onenigheid in dit team, maar de neuzen staan veelal dezelfde kant op. Dat zorgt voor mogelijkheden voor hun studenten. De studenten worden niet onnodig verwezen naar specialisten op afstand. Een nieuwe relatie aangaan met die specialisten wordt hun dan bespaard. Bij bijzondere problemen verwijzen zij wel en wat ‘bijzonder’ is heeft dit team volgens mij goed op het netvlies. Doordat dit docententeam op een aangename wijze steeds met elkaar in gesprek is, creëren zij een realiteit die dicht bij hun visie staat.
Ik wil deze manier van werken ook graag introduceren bij de docenten van de Brede Niveau 2 van het ROC in Amsterdam Zuidoost. Vorig jaar heb ik daar workshops voor ontwikkeld en die heb ik ook gegeven. Het resultaat van die workshops was dat nog niet alle leden van dit team klaar waren voor deze – zou je kunnen zeggen – intieme wijze van werken. Maar ik kreeg positieve feedback en was vol goede hoop. Ik had inmiddels ook een naam verzonnen voor dit samenwerken: Teammentoraat. Het heeft kenmerken van een professionele leergemeenschap.
Eén van de zaken die tijdens de workshops aan de orde kwam, was de ruime bekostiging voor Entree en het feit dat de docenten van Entree meer tijd voor begeleiding hebben. Die zetten zij bijvoorbeeld in voor dagelijks ‘lunchoverleg’. De Brede Niveau 2 heeft dat niet. De follow up van deze workshops werd uitgesteld omdat in maart de school dicht ging en tot vandaag niet op een normale wijze is opengegaan.
Vorige maand kwam er opeens iets anders op mijn pad. De gemeente Amsterdam wil vanuit de MBO-agenda aanvullend investeren in het MBO. Dat betekent extra geld en met een collega boog ik mij over de mogelijke inzet van deze middelen. En… hé, dat kan mooi ingezet worden voor extra uren voor begeleiding (lunchoverleg) van de docenten van de Brede Niveau 2! Dat waar ze om vroegen!
Mijn collega en ik werkten het plan uit als Teammentoraat Brede Niveau 2. De manager en de gemeente lijken akkoord te gaan. Hoera. Het lijkt er op dat ik mijn idee kan uitvoeren. Maar deze plannen heb ik bedacht voordat ik kennis had genomen van de theorie van Peter Senge in zijn boek De Vijfde Discipline. Nu vrees ik dat ik, weliswaar met de schoolleiding aan mijn kant, het team Brede Niveau 2 een werkwijze opleg die niet vanuit teamleren is opgebouwd.
Want: de discipline van teamleren behelst het geoefend zijn in dialoog en discussie: twee verschillende manieren waarop teams gesprekken voeren. Ik vrees dat dat – mogelijk van nature – aanwezig is bij het docententeam van Entree maar nog niet bij het team van de Brede Niveau 2. Ik vrees dat daarom Teammentoraat op deze manier mislukt. Ik hoop natuurlijk dat ik het mis heb, dus wordt vervolgd!
Jac. de Wit is docent Omgangskunde en Leerwerkcoach voor het ROC van Amsterdam. Vanuit die laatste rol begeleidt hij jongeren naar een passende opleiding òf passend werk. Hij is vader van twee tieners en ondergedompeld in de wereld van de adolescent. Ondertussen is hij gestart met de Master Pedagogiek en is sinds twee jaar als onderzoeker aangesloten bij de Werkplaats Onderwijsonderzoek Amsterdam. Zie: https://woa-vo-mbo.kohnstamminstituut.nl/ Thuis en op school maakt hij leuke, leerzame dingen mee die gaan over motivatie, adolescentie en loopbaanontwikkeling. Hij vindt het fijn om daarover te schrijven, omdat het soms indruk maakt, soms om te lachen is en ook… omdat hij over die thema’s een mening heeft.