Ik ga binnenkort op werkbezoek bij een school in Ierland. Ik verdiep me in het beleidsplan van de school en ontdek dat de school zich in een arm gebied bevind. Het grootste doel is mensen (weer) aan het werk krijgen. Op de website staat vermeld dat ze een ‘90% succes rate’ hebben bij studenten. Ik vraag me af, hoe voorkomt deze school uitval? Hoe zorgen ze ervoor dat studenten naar de lessen blijven komen?

Wat ik merk in mijn vaklessen, is dat studenten bij maatwerk ongeveer 50% van de tijd aanwezig zijn. Degene die er vaak niet zijn, halen bij verrassing dan wel het hoogste cijfer op de toets. Zijn de lessen niet uitdagend genoeg? – vraag ik mij af. Hoe houd ik studenten (letterlijk en figuurlijk) bij de les? Als ik naar mijzelf kijk als student, dan moeten lessen leuk zijn, maar ook nuttig en je moet wel het idee hebben dat het ergens aan bijdraagt. Of dat er een consequentie aan zit als je niet komt opdagen. Want je wilt natuurlijk wel je diploma halen.

Wanneer het koud is en donker buiten en het bed ligt nog zo lekker warm en knus, dan moet er wel een goede reden zijn om op te staan. Omdat je klasgenoot op je rekent, omdat je uitkijkt naar wat je gaat leren of omdat je weet dat je het anders niet gaat redden. De betekenis van motivatie: “aandrift waardoor een persoon zich tot een bepaalde zaak kan zetten”. Wat zorgt voor die aandrift? Wanneer ik naar mijn to-do lijst kijk en op dat moment moe ben, dan komt er werkelijk niks gedaan. Op dat moment is rust belangrijker. School is vaak niet het enige in het leven van de student, er is ook de (bij)baan, kinderen, partner, vrienden, hobby’s, gezondheidsproblematiek etc. En ergens op dat lijstje staat ook nog school.

Wat we willen in de toekomst, is vaak wel duidelijk. Als ik studenten vraag wat ze willen bereiken, dan is dat een diploma. Alle stapjes die nodig zijn om daar te komen, blijken wat meer weerstand op te leveren. Want elke dag aanwezig zijn in de les is niet zo nodig, als ze maar resultaten behalen. Zo keek ik er vroeger ook naar. Echt niet dat ik naar de saaie ethiek les ging, ik las een paar dagen voor de toets het boek wel en zorgde dat ik een voldoende haalde.

Aan het einde van mijn lessenreeks, vraag ik mijn studenten naar wat beter had gekund. “Ik had er vaker kunnen zijn.” Of “Ik had vaker op tijd willen zijn.” Ik vraag naar hoe het komt dat ze er wel of niet zijn. “Mijn ouders betalen de opleiding, dus ik ben het ze verplicht.” Of “Ik betaal de opleiding zelf en heb daardoor twee bijbanen, werken vind ik belangrijker dan naar school gaan.” “Als ik niet ga, dan trapt mijn moeder me uit bed.” En zoals ik wel had verwacht “Ja ‘s ochtends ligt mijn bed nog zo lekker, dan heb ik echt geen zin om eruit te gaan.”

Vervolgens heb ik een hilarische discussie over wat dan wel zou werken. Belonen of straffen? Een mix, zegt een van mijn studenten. Een duidelijke nare consequentie voor als je niet komt en een mooie meevaller als je wel alle lessen bent geweest. Ik ga de komende lessen eens werken met bonus punten en kijken wat voor effect dit heeft.

Hoe houden jullie studenten bij de les? Ik ben benieuwd het te lezen in de comments!

Naomi de Lange is gastblogger bij impactyou.nl en docent/coach bij het Friesland College.
Ze ’empowert’ jongvolwassenen en stimuleert hen meer uit zichzelf, de opleiding en het leven te halen.